Rechtsextremisme
Binnen het rechtsextremisme volgt de Veiligheid van de Staat drie fenomenen op:
Anti-asiel-, antimigratie- en anti-islamactivisme
De asielcrisis van 2015-2016, de golf van terroristische aanslagen en het vaak gepolariseerde migratiedebat hebben het antimigratie- en het anti-islamdiscours gevoed en het gemaakt tot zowat het belangrijkste thema binnen het extreemrechtse milieu in België.
In andere Europese landen duiken fenomenen op zoals PEGIDA of andere recent opgerichte bewegingen. Ze leggen de nadruk op de verdediging van de ‘eigen bevolking’. De actiemiddelen van deze extreemrechtse bewegingen zijn demonstraties maar ook propaganda op het internet en de sociale media. Bij betogingen of andere evenementen van deze groeperingen bestaat een risico op een confrontatie met extreemlinks.
Volksnationalistische actiegroepen
Parallel met het antimigratie- en het anti-islamactivisme zien we de jongste jaren een vrij nieuw fenomeen opduiken: de identitaire of volksnationalistische actiegroepen. Ze verdedigen de eigen ‘identiteit’ tegen wat ze ‘de oprukkende islamisering’ of de ‘voortschrijdende globalisering’ noemen. Vaak gaat het om relatief kleine groeperingen die opvallende, mediatieke acties lanceren. In Duitsland hebben ze op een bepaald moment de Brandenburgse poort bezet. Op Sicilië hebben ze schepen van ngo’s geblokkeerd om te voorkomen dat ze vluchtelingen zouden redden op zee.
In België hebben we gelijkaardige groepen zien opduiken. Schild en Vrienden is daar een voorbeeld van.
Potentieel gewelddadige neonazi- en skinheadbewegingen
De rechtsextremistische skinheadbeweging in België is de jongste jaren verworden tot een relatief marginaal verschijnsel. De harde kern bestaat hooguit nog uit enkele tientallen skinheads . De steeds zeldzamer wordende neonaziconcerten trekken almaar minder toehoorders. De extremistische skinheads leggen evenwel contacten over de grenzen heen. Ze trekken naar concerten in landen waar ze de kans op vervolging het kleinst achten, bijvoorbeeld in Oost-Europa.
De Veiligheid van de Staat volgt ook enkele kleinere neonazistisch geïnspireerde ‘actiegroepen’. Het risico bestaat, dat ze tot gewelddadige acties overgaan, zoals dat het geval was bij de veroordeelde organisatie BBET (Bloed, Bodem, Eer en Trouw).